Πώς μπορεί να καταστραφεί ένας πλανήτης στον Γαλαξία μας; Στο άρθρο αυτό γνωρίζουμε έξι τρόπους για να καταστραφεί ένας πλανήτης ολοσχερώς!
Φανταστείτε ότι έχετε θεϊκές δυνάμεις και επιθυμείτε διακαώς να αφανίσετε έναν πλανήτη. Θέλετε όμως να το κάνετε να μοιάζει με ατύχημα, δηλαδή η καταστροφή να έρθει με φυσικό τρόπο μέσα απ’ τους φυσικούς νόμους. Τι θα κάνατε;
Όταν λέμε στην καθομιλουμένη ότι καταστρέφουμε τον πλανήτη μας, συνήθως εννοούμε ότι αλλάζουμε τις συνθήκες ενός πολύ λεπτού στρώματος στην επιφάνεια της Γης. Όμως, στην πραγματικότητα, ο ίδιος ο πλανήτης και η δομή του δεν επηρεάζονται ιδιαίτερα. Πάμε λοιπόν να γνωρίσουμε 6 τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να καταστραφεί ολοκληρωτικά ένας πλανήτης!
A. Πτώση σε μαύρη τρύπα
Ο άτυχος πλανήτης που η τροχιά του θα διασταυρωθεί με αυτή μιας μαύρης τρύπας, δεν έχει ελπίδες επιβίωσης. Οι μαύρες τρύπες δημιουργούνται συνήθως όταν καταρρέει ένας γιγάντιος αστέρας. Ο Γαλαξίας μας περιέχει εκατομμύρια τέτοιες «αστρικές» μαύρες τρύπες που παραμένουν κρυμμένες διότι δεν εκπέμπουν φως. Οι μάζες τους συνήθως είναι από 3 μέχρι 20 φορές μεγαλύτερες απ’ τη μάζα του Ηλίου μας, αλλά η διάμετρός τους είναι μόλις μερικές δεκάδες χιλιόμετρα (18-120 km).
Ο πλανήτης που θα πλησιάσει μια αστρική μαύρη τρύπα αρχικά θα αρχίσει να παραμορφώνεται απ’ τις παλιρροϊκές δυνάμεις, διότι η δύναμη που ασκείται στην πλευρά του που κοιτά προς τη μαύρη τρύπα είναι πολύ μεγαλύτερη από τη δύναμη που ασκείται στην άλλη πλευρά. Όταν φτάσει σε μια κρίσιμη απόσταση, τα υλικά του θα χάσουν τη συνοχή τους και ο πλανήτης θα αρχίσει να σπάει σε κομμάτια. Κάποια κομμάτια θα χαθούν απευθείας μέσα στη μαύρη τρύπα και κάποια άλλα θα σχηματίσουν γύρω της έναν λεπτό δακτύλιο. Λόγω μεγάλων ταχυτήτων και τριβών ενδέχεται να εκπεμφθεί έντονη ακτινοβολία απ’ τον δακτύλιο. Στο τέλος δε θα έχει μείνει τίποτα απολύτως από τον πλανήτη. Η ύπαρξή του θα έχει διαγραφεί απ’ το Σύμπαν για πάντα.
B. Σύγκρουση πλανητών
Στα πρώτα εκατομμύρια χρόνια ύπαρξης του ηλιακού μας συστήματος, η κατάσταση ήταν χαοτική. Τα υπολείμματα απ’ τον σχηματισμό του Ηλίου μας συγκρούονταν μεταξύ τους σε έναν πετροπόλεμο αδιανόητων διαστάσεων. Μέσα απ’ αυτές τις φοβερές συγκρούσεις, διαμορφώθηκαν οι πλανήτες όπως τους γνωρίζουμε σήμερα. Όμως, οι καταστροφές συνεχίστηκαν ακόμα και μετά τον σχηματισμό των πλανητών. Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα να είναι αυτό που αφορά τον ίδιο τον πλανήτη μας.
Σύμφωνα με την επικρατούσα υπόθεση, ένας πρωτοπλανήτης στο μέγεθος του Άρη, που ονομάστηκε Θεία, συγκρούστηκε με τη Γη πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, με αποτέλεσμα να λιώσουν και να αποσπαστούν τεράστια κομμάτια απ’ την επιφάνειά της. Τα θραύσματα της σύγκρουσης συγκεντρώθηκαν γύρω από τη Γη και έτσι σχηματίστηκε η Σελήνη.
Η δομή κι η σύσταση της πρωτόγονης Γης άλλαξαν δραστικά μετά τη σύγκρουση και η μάζα της πιθανότατα αυξήθηκε. Απ’ την άλλη μεριά, η Θεία καταστράφηκε ολοκληρωτικά και τα υλικά της μοιράστηκαν στη Γη και τη Σελήνη, ενώ κάποια από αυτά δραπέτευσαν στον διαπλανητικό χώρο. Όταν λοιπόν συγκρούεται ένας μεγάλος πλανήτης με έναν μικρό, η καταστροφή είναι ολοκληρωτική για τον μικρό πλανήτη ενώ ο μεγάλος πλανήτης μπορεί να επηρεαστεί λίγο η πολύ, ανάλογα με τη μάζα του.
Η πιο ακραία περίπτωση είναι η σύγκρουση δύο πλανητών παρόμοιας μάζας, διότι θα οδηγούσε στην καταστροφή και των δύο! Η τρομακτική ενέργεια που θα απελευθερωνόταν με τη σύγκρουση θα έλιωνε τον φλοιό και το εσωτερικό των πλανητών και τελικά θα σχηματιζόταν ένας εντελώς νέος πλανήτης (με μεγαλύτερη μάζα). Ταυτόχρονα, απ’ τα υλικά που θα εκτοξεύονταν θα σχηματίζονταν δορυφόροι ή δακτύλιοι.
Γ. Προσέγγιση αστέρα νετρονίων
Οι αστέρες νετρονίων είναι τα υπερβολικά πυκνά υπολείμματα μιας έκρηξης supernova. Η μάζα τους μπορεί να είναι διπλάσια από του Ηλίου μας, αλλά έχουν το μέγεθος μιας πόλης. Τα πρώτα χρόνια μετά τον σχηματισμό τους έχουν ένα πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο που είναι τρισεκατομμύρια φορές ισχυρότερο από το γήινο.
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι ένας βραχώδης πλανήτης, σαν τη Γη, πλησιάζει έναν αστέρα νετρονίων. Καθώς η απόσταση μεταξύ τους μειώνεται, οι παλιρροϊκές δυνάμεις παραμορφώνουν το σχήμα του, επιμηκύνοντάς τον και προκαλώντας ρήγματα στον φλοιό. Ταυτόχρονα, το ισχυρότατο μαγνητικό πεδίο του αστέρα νετρονίων δημιουργεί ηλεκτρικά ρεύματα τεράστιας έντασης στο εσωτερικό του πλανήτη. Η ηλεκτρική ενέργεια μετατρέπεται σε θερμότητα και λιώνει τον μανδύα, οδηγώντας σε αδιανόητα ισχυρές ηφαιστειακές εκρήξεις.
Όσο το εσωτερικό του πλανήτη ψήνεται από τα ηλεκτρικά ρεύματα αυτός συνεχίζει να κινείται προς τον αστέρα νετρονίων. Τελικά, οι παλιρροϊκές δυνάμεις γίνονται τόσο ισχυρές, που τον διαλύουν ολοκληρωτικά και τον κομματιάζουν. Τα θραύσματά του θα περιφέρονται πια γύρω από τον αστέρα νετρονίων ή θα απορροφηθούν εντελώς από αυτόν.
Δ. Διαταραχή τροχιάς
Αν ένα σώμα μεγάλης μάζας, όπως ένας αστέρας νετρονίων ή μια μαύρη τρύπα πλησιάσει κοντά σε ένα πλανητικό σύστημα, οι συνέπειες μπορεί είναι καταστροφικές. Το βαρυτικό πεδίο του ξένου αυτού εισβολέα μπορεί να διαταράξει τις τροχιές των πλανητών με χαοτικές συνέπειες.
Για παράδειγμα, στο δικό μας ηλιακό σύστημα, η τροχιά ενός πλανήτη θα μπορούσε να μεταβληθεί και να οδηγηθεί με μεγάλη ταχύτητα προς τον Ήλιο. Καθώς θα πλησιάζει, η θερμοκρασία του θα φτάσει σε υπερβολικά υψηλές τιμές που θα οδηγήσουν στην εξάτμιση των υλικών της επιφάνειάς του. Όταν η απόσταση του πλανήτη από τον Ήλιο γίνει μικρότερη από το 1% της απόστασης Γης-Ηλίου, ο ήδη ρευστός αυτός πλανήτης θα αρχίσει να διαλύεται και τα υλικά του θα καταβροχθιστούν τελικά απ’ τον Ήλιο μας.
Εναλλακτικά, η βαρυτική αλληλεπίδραση με κάποιο ξένο σώμα μπορεί να οδηγήσει στον εκσφενδονισμό ενός πλανήτη εκτός του πλανητικού του συστήματος. Ο πλανήτης αυτός θα ταξιδεύει στον διαστρικό χώρο χωρίς εξωτερική πηγή ενέργειας. Θα γίνει έτσι ένας «ορφανός» πλανήτης, ένα παγωμένο σώμα που -αν και δε θα καταστραφεί- δε θα θυμίζει σε τίποτα τον αρχικό πλανήτη.
Ε. Έκρηξη supernova
Όταν ένα άστρο μεγάλης μάζας φτάσει στο τέλος της ζωής του, θα καταρρεύσει κάτω απ’ το ίδιο του το βάρος και θα απελευθερώσει τεράστια ποσά ενέργειας σε μια πανίσχυρη έκρηξη supernova. Όταν συμβεί αυτό, οι πλανήτες που θα ‘χουν την ατυχία να βρίσκονται στο σύστημα του αστέρα είναι βέβαιο πως θα καταστραφούν. Αρχικά, στην επιφάνεια του πλανήτη θα φτάσουν τεράστια ποσά ακτινοβολίας που θα καταστρέψουν την ατμόσφαιρα και θα θερμάνουν τον φλοιό τόσο έντονα που θα εξαχνωθεί σχεδόν ακαριαία.
Στη συνέχεια, όταν φτάσουν στον πλανήτη τα καυτά υλικά της έκρηξης, με ταχύτητες που φτάνουν μέχρι και το 10% της ταχύτητας του φωτός, ο πλανήτης θα καταστραφεί ολοσχερώς. Τα λιωμένα θραύσματά του θα γίνουν μέρος του νεφελώματος που θα δημιουργηθεί απ’ την έκρηξη supernova.
ΣΤ. Καταστροφή από Διαστημικό Πολιτισμό
Στην πρώτη ταινία Star Wars, το Death Star με μια πανίσχυρη ακτίνα καταστρέφει τον πλανήτη Άλντεραν. Αυτός είναι ένας μάλλον ενεργειακά σπάταλος τρόπος για ν’ αφανίσεις το οικοσύστημα ενός πλανήτη. Άλλωστε η ζωή είναι τόσο εύθραυστη που μπορεί να αφανιστεί με πολύ μικρότερες μεταβολές.
Υπάρχει όμως ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας στο οποίο ίσως και να είχε νόημα η πλήρης καταστροφή ενός πλανήτη. Κι αυτό είναι το σενάριο της κατασκευής μιας Σφαίρας Dyson. H Σφαίρα Dyson είναι μια υποθετική σφαίρα που κατασκευάζεται γύρω από έναν αστέρα ώστε να συλλέγει την ενέργεια που ακτινοβολεί και να τη διοχετεύει στις ανάγκες ενός διαστημικού πολιτισμού. Όμως, για την κατασκευή της θα χρειάζονταν τεράστιες ποσότητες υλικών και μετάλλων. Η διάλυση βραχωδών πλανητών θα μπορούσε πράγματι να προσφέρει ένα μέρος των υλικών που απαιτούνται για αυτή την επική κατασκευή.
Τα περισσότερα απ’ τα σενάρια που είδαμε σήμερα έχουν συμβεί πολλές φορές στον Γαλαξία μας κι είναι βέβαιο πως θα ξανασυμβούν. Ευτυχώς, όμως, δενπεριμένουμε να συμβεί κάποιο από αυτά στον πλανήτη μας σύντομα. Και μιας κι αυτές τις μέρες η Γη ολοκληρώνει μια πλήρη περιφορά γύρω από το μητρικό της άστρο, σας εύχομαι καλή χρονιά!