Στο άρθρο αυτό θα δούμε τις θέσεις των αστερισμών και των ουράνιων σωμάτων κατά τη διάρκεια του Απριλίου 2025.
Νωρίς το πρωί
Τα πρωινά του Απριλίου εντοπίζουμε τον πλανήτη Ερμή κοιτώντας ανατολικά πριν ξημερώσει. Λόγω της εγγύτητάς του στον Ήλιο, ο Ερμής είναι πάντα πιο δύσκολα παρατηρήσιμος. Καλύτερη μέρα για να παρατηρηθεί θα είναι η 21η Απριλίου, όποτε και θα βρεθεί σε μέγιστη δυτική αποχή. Θα φαίνεται, δηλαδή, στον ουρανό να απέχει τη μέγιστη απόσταση από τον Ήλιο και θα είναι παρατηρήσιμος για περισσότερη ώρα σε σύγκριση με άλλες φορές.
Στην ίδια περιοχή του ουρανού βρίσκονται δύο ακόμη πλανήτες, η Αφροδίτη και ο Κρόνος.
Λίγο μετά τη δύση του Ηλίου
Κοιτώντας προς τα δυτικά λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα εντοπίζουμε ένα λαμπρό αντικείμενο. Πρόκειται για τον πλανήτη Δία, που θα είναι ορατός ολόκληρο το μήνα μέχρι νωρίς το βράδυ, όποτε και θα δύει. Μπορούμε να παρατηρήσουμε τον Δία με γυμνό μάτι ή χρησιμοποιώντας τηλεσκόπιο ώστε να διακρίνουμε περισσότερες λεπτομέρειες. Μάλιστα, με χρήση τηλεσκοπίου είναι δυνατή και η παρατήρηση δορυφόρων του πλανήτη.
Δεξιά: Φωτογραφία του πλανήτη Δία μέσα από τηλεσκόπιο. Διακρίνεται η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα καθώς και δύο δορυφόροι του πλανήτη, ο Γανυμήδης (πάνω δεξιά) και η Ιώ, η οποία διέρχεται μπροστά από τον Δία (Εικόνα: Φίλιππος Παπάζογλου, ft.astrophotography)
Στην περιοχή του ουρανού όπου προβάλλεται ο Δίας αυτή την περίοδο βρίσκεται ο αστερισμός του Ταύρου. Πέρα από τα ανοιχτά αστρικά σμήνη των Πλειάδων και των Υάδων που συναντάμε σε αυτόν υπάρχουν και άλλα, λιγότερο γνωστά, όπως το σμήνος «Pirate Moon Cluster» (NGC 1647). Ανακαλύφθηκε από τον αστρονόμο William Herschel το 1784 και μπορεί να παρατηρηθεί με κιάλια ή τηλεσκόπιο.
Δεξιά: Φωτογραφία του ανοιχτού αστρικού σμήνους Pirate Moon Cluster (Εικόνα: Jim Raskett, astrobin.com)
Τη νύχτα
Τα βράδια του Απριλίου μπορούμε να παρατηρήσουμε στον ουρανό τον πλανήτη Άρη. Μετά τη δύση του Ηλίου βρίσκεται ψηλά στον ουρανό στα νοτιοδυτικά, και όσο περνάει η ώρα μετακινείται προς χαμηλότερα ύψη από τον ορίζοντα προς τα δυτικά. Βρίσκεται ανάμεσα στους αστερισμούς του Καρκίνου και των Διδύμων και ξεχωρίζει στον ουρανό λόγω του χαρακτηριστικού κοκκινωπού του χρώματος.
Η άνοιξη είναι η ιδανική εποχή για την παρατήρηση του αστερισμού του Λέοντα, τον οποίο θα εντοπίσουμε ψηλά στον ουρανό στην κατεύθυνση του νότου. Πρόκειται για έναν αστερισμό με πλήθος ουράνιων αντικειμένων που αποτελούν εξαιρετικούς στόχους για αστροπαρατήρηση. Ιδιαίτερα εντυπωσιακοί είναι οι πολλοί και διαφορετικοί γαλαξίες που διαθέτει.
Δύο από αυτούς τους γαλαξίες τους εντοπίζουμε κοντά στο λαμπρότερο αστέρι του Λέοντα, τον Βασιλίσκο. Πρόκειται για τους σπειροειδείς γαλαξίες «Messier 95» και «Messier 96», οι οποίοι λόγω της εγγύτητάς τους στον ουρανό μπορούν να φωτογραφηθούν μαζί.
Δεξιά: Φωτογραφία των γαλαξιών Messier 95 και Messier 96 (Εικόνα: Gillou5959, astrobin.com)
Στον Λέοντα εντοπίζεται και ένας μεγάλος ελλειπτικός γαλαξίας, ο «Messier 105». Βρίσκεται περίπου 37 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά και διαθέτει μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που εκτιμάται πως έχει μάζα περίπου εκατό εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου. Ο γαλαξίας αυτός ανήκει στην ομάδα γαλαξιών M96, μέλη της οποίας είναι και οι δύο προαναφερθείσαντες γαλαξίες Messier 95 και Messier 96.
Δεξιά: Φωτογραφία του γαλαξία Messier 105 (Εικόνα: Hubble Space Telescope/NASA/ESA)
Στον αστερισμό του Λέοντα βρίσκεται και μια ομάδα τριών γαλαξιών, η «Τριπλέτα του Λέοντα» (Leo Triplet). Η ομάδα αυτή αποτελείται από τους γαλαξίες Messier 65, Messier 66 και NGC 3628 -ο οποίος είναι γνωστός και ως «Hamburger galaxy»-, οι οποίοι αλληλεπιδρούν βαρυτικά μεταξύ τους. Η Τριπλέτα βρίσκεται σε απόσταση 35 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη και μπορεί να παρατηρηθεί με τηλεσκόπιο ή με ένα καλό ζευγάρι κιάλια.
Δεξιά: Φωτογραφία της Τριπλέτας του Λέοντα (Εικόνα: Kacper Jancy, astrobin.com)
Κοιτώντας ανατολικά μετά τα μεσάνυχτα βλέπουμε τον αστερισμό της Λύρας, όπου βρίσκεται το ακτινοβόλο σημείο της βροχής μετεώρων «Λυρίδες» (η διεθνής ονομασία τους είναι Lyrids). Τα μετέωρα αυτής της βροχής προέρχονται από τον κομήτη C/1861 G1 Thatcher, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1861, όπως φαίνεται και από το όνομά του. Η βροχή των Λυρίδων θα κορυφωθεί το βράδυ της 22ας προς 23ης Απριλίου. Τα μετέωρα αυτής της βροχής συχνά συνοδεύονται από λαμπρές ουρές στον ουρανό που διαρκούν για αρκετά δευτερόλεπτα.
Φάσεις της Σελήνης
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη Σελήνη, αυτή θα βρίσκεται στη φάση του πρώτου τετάρτου στις 5 του μηνός. Η πανσέληνος παρατηρείται το βράδυ της 12ης προς 13ης του μηνός στον αστερισμό της Παρθένου. Η Σελήνη θα βρεθεί σε φάση τρίτου τετάρτου στις 21 του μηνός και σε φάση νέας σελήνης στις 27 Απριλίου. Ωστόσο, κατά τη φάση της νέας σελήνης δεν μπορεί να παρατηρηθεί, καθώς το ημισφαίριο το οποίο είναι στραμμένο προς τη Γη δε φωτίζεται από τον Ήλιο.
Ακολουθεί πίνακας με την ορατότητα των πλανητών για αυτόν τον μήνα.
| Ερμής | Ορατός στα τέλη του μήνα στα ανατολικά – νοτιοανατολικά πριν ξημερώσει, καλύτερη μέρα παρατήρησης η 21η Απριλίου |
| Αφροδίτη | Ορατή στα ανατολικά – νοτιοανατολικά πριν ξημερώσει |
| Άρης | Ορατός ολόκληρο τον μήνα τη νύχτα |
| Δίας | Ορατός ολόκληρο τον μήνα μέχρι νωρίς το βράδυ |
| Κρόνος | Ορατός στα ανατολικά – νοτιοανατολικά πριν ξημερώσει |
Ακολουθεί εικόνα με τον αστροχάρτη του μήνα.
