Το ρόβερ «Curiosity» προσεδαφίστηκε στον κρατήρα Gale του πλανήτη Άρη στις 6 Αυγούστου του 2012, με σκοπό -μεταξύ άλλων- την αναζήτηση ιχνών βιολογικών διεργασιών, με άλλα λόγια, την εύρεση ενδείξεων ύπαρξης ζωής στον πλανήτη.
Πριν από λίγες ημέρες, στις 17 Ιανουαρίου, ανακοινώθηκε από τους ερευνητές πως σε δείγματα πετρωμάτων που εξασφάλισε το «Curiosity» από διαφορετικές περιοχές του κρατήρα Gale, στις οποίες διατηρούνται υλικά από το μακρινό παρελθόν του Άρη, ανιχνεύθηκε παρουσία άνθρακα που ενδέχεται να οφείλεται σε βιολογικές διεργασίες.
Φωτογραφία: NASA/Caltech-JPL/MSSS
Η ανάλυση των δειγμάτων ανέδειξε την έντονη παρουσία του ισοτόπου άνθρακα-12, συγκριτικά με αυτή του ισοτόπου άνθρακα-13. Ο άνθρακας-12 και ο άνθρακας-13 είναι τα δύο σταθερά ισότοπα του στοιχείου, ενώ στη Γη ο πρώτος αποτελεί το 98.93% του συνολικού άνθρακα που εντοπίζεται στον πλανήτη. Τα έμβια όντα χρησιμοποιούν τα άτομα άνθρακα-12 για ζωτικές τους διεργασίες. Επομένως, στην ανάλυση αρχαίων πετρωμάτων της Γης, η υπερίσχυσή του στην αναλογία των ισοτόπων υποδεικνύει την ύπαρξη της ζωής.
Σε δημοσίευσή τους στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, οι ερευνητές της ομάδας του Curiosity αναφέρουν ορισμένες υποθέσεις σχετικά με την προέλευση του άνθρακα που εντοπίστηκε.
Σύμφωνα με την πρώτη υπόθεση, ο άνθρακας αυτός προήλθε από βιολογικές διεργασίες. Δηλαδή, κατά το παρελθόν, βακτήρια στην επιφάνεια του Άρη απελευθέρωσαν μεθάνιο στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Έπειτα, ακολούθησαν αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μορίων του αερίου και του υπεριώδους φωτός του Ηλίου, πριν αυτά καταλήξουν πίσω στην επιφάνεια, όπου και διατηρήθηκαν, για να ανιχνευθούν από το «Curiosity». Εντούτοις, τα συμπεράσματα που μπορούν να εξαγάγουν οι ερευνητές με τα έως τώρα δεδομένα δεν είναι ασφαλή. Ο κύκλος του άνθρακα στη Γη είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τις διεργασίες των έμβιων όντων, ωστόσο, στον Άρη επικρατούν πολύ διαφορετικές συνθήκες για να γίνουν άμεσοι παραλληλισμοί. Επίσης, ο άνθρακας στον Άρη θα μπορούσε να ανακυκλώνεται και χωρίς αυτές τις διεργασίες. Πρέπει, λοιπόν, να υπογραμμιστεί πως το εύρημα του «Curiosity» δεν μαρτυρά απαραίτητα την ύπαρξης αρχαίας ζωής στον κόκκινο πλανήτη.
Δύο ακόμα υποθέσεις που έχουν προταθεί δεν σχετίζονται με βιολογικά φαινόμενα. Σύμφωνα με την πρώτη από αυτές, η παρουσία άνθρακα προέρχεται από την αλληλεπίδραση του υπεριώδους φωτός του Ηλίου με το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα του Άρη. Η δεύτερη συσχετίζει τα ευρήματα του «Curiosity» με ένα γιγάντιο σύννεφο σκόνης μέσα από το οποίο διήλθε το ηλιακό σύστημα εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια πριν, του οποίου η δομή περιείχε τον συγκεκριμένο τύπο άνθρακα.
Φωτογραφία: NASA/Caltech-JPL/MSSS
Ο Christopher House, επικεφαλής της μελέτης, δήλωσε πως και οι τρεις υποθέσεις επιβεβαιώνουν τα ευρήματα του ρόβερ, και το μόνο που μένει είναι η εξασφάλιση περισσότερων στοιχείων για να επιβεβαιωθεί κάποια από αυτές.
Οι ερευνητές θα συνεχίσουν να αναζητούν ισότοπα άνθρακα στην επιφάνεια του Άρη, ενώ η μελέτη των ποσοτήτων μεθανίου που απελευθερώνονται από την επιφάνεια του πλανήτη, αλλά και οι αναλύσεις από δείγματα του ρόβερ «Perseverance» θα συμβάλλουν στην περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης που αφορά βιολογικές διεργασίες. Η αναζήτηση ζωής στον κόκκινο πλανήτη συνεχίζεται.
