Μια ομάδα ερευνητών αστρονόμων, βασισμένη σε δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου TESS, ανακάλυψε 30 κομήτες σε τροχιά γύρω από το νεαρό άστρο β Pictoris1. Το συγκεκριμένο άστρο βρίσκεται σε απόσταση 64 ετών φωτός και έχει ηλικία περίπου 20 εκατομμυρίων ετών. Μάλιστα, ανήκει σε ένα από τα πιο μελετημένα πλανητικά συστήματα πέρα από το δικό μας, καθώς, λόγω της μικρής ηλικίας του, μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τον τρόπο σχηματισμού ενός πλανητικού συστήματος.
Πράγματι, τα περίπου 30 έτη παρατηρήσεων που έχουν αφιερωθεί στο σύστημα έχουν αποκαλύψει έναν εξαιρετικά δομημένο περιαστρικό δίσκο με δακτυλίους, ζώνες και δύο πλανήτες. Ο ένας εκ των δύο πλανητών, ο β Pictoris b, ανακαλύφθηκε το 2008 και είναι 11 φορές μεγαλύτερος σε μάζα από τον Δία. Ο δεύτερος πλανήτης, με όνομα β Pictoris c, ανακαλύφθηκε το 2019 και η μάζα του είναι 9 φορές μεγαλύτερη από του Δία. Ήδη από το 1987 είχε διαπιστωθεί ότι το σύστημα είχε κομήτες. Μάλιστα, αυτή ήταν η πρώτη ανακάλυψη κομητών σε τροχιά γύρω από ένα άστρο πέρα από τον Ήλιο, δηλαδή «εξωκομητών».
Τον Απρίλιο του 2022, μια νέα ομάδα με επικεφαλής τον Alain Lecavelier des Etangs, του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Παρισιού, δημοσίευσε νέα ευρήματα στο περιοδικό Scientific Reports σχετικά με το συγκεκριμένο σύστημα. Το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η μελέτη τους είναι πως για πρώτη φορά κατάφεραν να εντοπίσουν 30 εξωκομήτες γύρω από τον αστέρα β Pictoris και να προσδιορίσουν τα χαρακτηριστικά τους. Είναι η πρώτη φορά που υπολογίζεται το μέγεθος εξαιρετικά μικρών ουράνιων αντικειμένων τα οποία βρίσκονται σε ένα πλανητικό σύστημα τόσο μακριά από το δικό μας.
Ο εντοπισμός των κομητών πραγματοποιήθηκε χάρη στις μακριές ουρές που σχηματίζονται καθώς περνούν μπροστά από το άστρο β Pictoris. Για να προσδιορίσουν τα μεγέθη τους οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS), της NASA. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως τα μεγέθη των πυρήνων των εξωκομητών, δηλαδή, τα συμπαγή, κεντρικά τους τμήματα, έχουν διαμέτρους που κυμαίνονται από 3 έως 14 χιλιόμετρα.
Το εύρος των μεγεθών των εξωκομητών είναι παρόμοιο με το μέγεθος των κομητών του ηλιακού μας συστήματος. Αυτό το γεγονός πιθανότατα υποδηλώνει πως το ηλιακό μας σύστημα και το σύστημα β Pictoris σχηματίστηκαν και εξελίχθηκαν με παρόμοιο τρόπο. Συνεπώς, η μελέτη των κομητών που ανακαλύφθηκαν στο σύστημα του αστέρα β Pictoris θα μπορούσε να μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες για τα πρώιμα στάδια σχηματισμού του ηλιακού μας συστήματος.
1. Ο αστερισμός Pictor στα ελληνικά ονομάζεται Οκρίβας και ανήκει στο Νότιο Ημισφαίριο.