Το πρόγραμμα Apollo της NASA τοποθέτησε για πρώτη φορά τον άνθρωπο στην Σελήνη και επέτρεψε τη διεξαγωγή επιστημονικών πειραμάτων στον φυσικό δορυφόρο της Γης, αλλά και τη συλλογή δειγμάτων από την σεληνιακή επιφάνεια για να μελετηθούν στον πλανήτη μας. Στο πλαίσιο των αποστολών Apollo συλλέχθηκαν 2.196 δείγματα εδάφους και πετρωμάτων, με συνολικό βάρος 382 κιλά.
Η NASA, από τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, έχει ξεκινήσει τη διαδικασία μελέτης ενός δείγματος προερχόμενο από τις αποστολές Apollo που παρέμεινε αποθηκευμένο για 50 έτη. Σφραγίστηκε με κενό αέρος στη Σελήνη και είναι το πρώτο που θα ανοιχθεί από τα δύο που σφραγίστηκαν με αυτήν την τεχνική. Η NASA κράτησε το δείγμα ανέπαφο για όλο αυτό το χρονικό διάστημα με το σκεπτικό ότι η τεχνολογία θα εξελισσόταν και θα επέτρεπε την καλύτερη ανάλυσή του.
Φωτογραφία : NASA/James Blair
Το δείγμα σεληνιακού εδάφους και πετρωμάτων ANGSA (Apollo Next Generation Sample Analysis Program) 73001, περικλείεται από σωλήνα μήκους 35 εκατοστών και πλάτους 4 εκατοστών. Συλλέχθηκε στην πεδιάδα Taurus-Littrow της Σελήνης το 1972, κατά τη διάρκεια της αποστολής Apollo 17, από τους αστροναύτες Εugene Cernan και Harrison Schmitt, από μια περιοχή στην οποία είχε πραγματοποιηθεί κατολίσθηση. Ο μηχανισμός με τον οποίο συμβαίνουν κατολισθήσεις στη Σελήνη είναι άγνωστος, επομένως η μελέτη του δείγματος ίσως συνεισφέρει στην καλύτερη κατανόηση του φαινομένου.
Επιπλέον, οι ερευνητές θα αναζητήσουν στο δείγμα χημικές ενώσεις που εξατμίζονται σε κανονικές συνθήκες, ωστόσο, λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών κατά τη συλλογή του δείγματος ενδέχεται να περιέχονται σε αυτό. Η ανάλυση των αερίων που περιέχονται στο σωλήνα, η ποσότητα των οποίων θα είναι πιθανώς πολύ μικρή, θα πραγματοποιηθεί με τη χρήση φασματομετρίας, η οποία έχει εξελιχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και δύναται να προσδιορίσει τη μάζα μορίων που ανιχνεύονται και να τα ταυτοποιήσει.
Φωτογραφία : NASA/James Blair
Εξωτερικά του κύριου σωλήνα που περιέχει το υλικό προς μελέτη είχε τοποθετηθεί ένας επιπλέον σωλήνας επίσης με κενό αέρος, που αφαιρέθηκε στις αρχές Φεβρουαρίου. Επιβεβαιώθηκε η ακεραιότητα του δείγματος, αφού δεν εντοπίστηκε κάποια διαρροή αερίου από τον εσωτερικό σωλήνα. Στις 23 Φεβρουαρίου, οι ερευνητές ξεκίνησαν την διαδικασία εξαγωγής του αερίου που περιέχεται στον εσώτερο σωλήνα, η οποία θα διαρκέσει εβδομάδες.
Το επόμενο βήμα θα είναι η προσεκτική αφαίρεση των στερεών στοιχείων του δείγματος. Η μελέτη του δείγματος 73001 θα οδηγήσει σε χρήσιμα συμπεράσματα εν όψει και των επικείμενων αποστολών Artemis της NASA στο νότιο πόλο της Σελήνης, οι οποίες θα σηματοδοτήσουν την επιστροφή του ανθρώπου στην επιφάνειά της.
