Πριν από λίγες ημέρες, την 1η Ιουλίου του 2025, ένα αντικείμενο εντοπίστηκε στον ουρανό από το τηλεσκόπιο Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS) στη Χιλή. Το αντικείμενο αυτό τώρα βρίσκεται εντός του ηλιακού μας συστήματος, ωστόσο η μορφή της τροχιάς του διέγειρε υποψίες πως η προέλευσή του είναι πιο μακρινή.
Εικόνα: NASA/JPL-Caltech
Πράγματι, το αντικείμενο αυτό, στο οποίο δόθηκε το όνομα 3I/ATLAS, είναι πιθανότατα ένας κομήτης ο οποίος δεν ανήκει στο ηλιακό μας σύστημα. Είναι μόλις το τρίτο αντικείμενο διαστρικής προέλευσης που εντοπίζεται, μετά από τον κομήτη 2I/Borisov που ανακαλύφθηκε το 2019 και το μυστηριώδες αντικείμενο ‘Oumuamua που έγινε ευρέως γνωστό το 2017 λόγω του ιδιαίτερου σχήματός του, της τροχιάς του και του γεγονότος πως η φύση του παραμένει ακόμη άγνωστη.
Σύμφωνα με τη NASA, ο κομήτης 3I/ATLAS αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε απόσταση περίπου 4,5 αστρονομικών μονάδων από τον Ήλιο, μια απόσταση συγκρίσιμη με την αντίστοιχη του Δία. Είναι ακόμη αρκετά αμυδρός για να μπορεί να παρατηρηθεί με ερασιτεχνικά τηλεσκόπια, ωστόσο η λαμπρότητά του αναμένεται να αυξηθεί το φθινόπωρο, οπότε και θα βρεθεί στο περιήλιο της τροχιάς του. Το περιήλιο είναι το σημείο αυτό στο οποίο θα απέχει τη μικρότερη απόσταση από τον Ήλιο και, για τον εν λόγω κομήτη, αυτή υπολογίζεται στις 1,4 αστρονομικές μονάδες. Θα βρεθεί, δηλαδή, πιο κοντά στον Ήλιο απ’ ό,τι ο πλανήτης Άρης. Παρ’ όλα αυτά, δε θα φτάσει σε ιδιαίτερα κοντινή απόσταση από τη Γη και επομένως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος σύγκρουσής του με αυτή.
Ο κομήτης εκτιμάται πως μπορεί να έχει διάμετρο μέχρι και 20 χιλιόμετρα και ταξιδεύει στο διάστημα με ταχύτητα ίση με περίπου 60 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο, δηλαδή περίπου 216.000 χιλιόμετρα ανά ώρα! Αυτή η ταχύτητα είναι 3,5 φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα του διαστημοπλοίου Voyager 1 που έχει εγκαταλείψει το ηλιακό μας σύστημα.
Ο κομήτης θα παραμείνει ορατός από τη Γη μέχρι και τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, μετά θα βρεθεί πολύ κοντά στον Ήλιο και δε θα είναι παρατηρήσιμος. Αναμένεται να κάνει την επανεμφάνισή του στον ουρανό στις αρχές Δεκεμβρίου.
Εικόνα: ESA/Las Cumbres Observatory
Αυτό που καθιστά αντικείμενα σαν τον κομήτη 3I/ATLAS ενδιαφέροντα είναι η μακρινή τους προέλευση. Οι πλανήτες, αστεροειδείς και κομήτες του ηλιακού μας συστήματος έχουν κάτι κοινό, την προέλευσή τους, καθώς όλα αυτά τα αντικείμενα σχηματίστηκαν στην ίδια «γειτονιά» του Σύμπαντος, από παρόμοια συστατικά στοιχεία. Αντιθέτως, οι διαστρικοί «επισκέπτες» όπως ο κομήτης 3I/ATLAS, μας δίνουν την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για άλλα ηλιακά συστήματα, ενδεχομένως πολύ μακρινά και πολύ πιο διαφορετικά από το δικό μας, στα οποία ο άνθρωπος μπορεί να μη φτάσει ποτέ.
Η διαστρική προέλευση αυτών των «επισκεπτών» γίνεται φανερή από την ασυνήθιστα μεγάλη ταχύτητά τους, αλλά και από την τροχιά τους, η οποία είναι «ανοιχτή», δηλαδή τα οδηγεί εκτός του ηλιακού μας συστήματος.
Για περισσότερα για τον πρώτο διαστρικό επισκέπτη που είχε ανακαλυφθεί, δείτε το παρακάτω βίντεο:
