Στο άρθρο αυτό θα δούμε τις θέσεις των αστερισμών και των ουράνιων σωμάτων κατά τη διάρκεια του Απριλίου 2024.
Νωρίς το πρωί
Λίγο πριν ξημερώσει, κοιτώντας ανατολικά παρατηρούμε δύο λαμπρά σώματα, ένα λευκού-κίτρινου χρώματος και ένα κοκκινωπό. Πρόκειται για δύο πλανήτες, τον Κρόνο και τον Άρη, αντίστοιχα.
Ο Κρόνος, ο οποίος δεν ήταν ορατός τους προηγούμενους μήνες, επανεμφανίζεται στον ανατολικό ουρανό λίγο πριν τα ξημερώματα. Μέσα στους επόμενους μήνες, ο Κρόνος θα ανατέλλει ολοένα και νωρίτερα από τον Ήλιο, οπότε θα μπορούμε να τον παρατηρήσουμε καλύτερα και τη νύχτα. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ειδικό εξοπλισμό, κιάλια ή τηλεσκόπιο, για να διακρίνουμε λεπτομέρειες του πλανήτη, όπως για παράδειγμα τους εντυπωσιακούς του δακτυλίους.
Ο Άρης εξακολουθεί να είναι ορατός και αυτόν τον μήνα.
Λίγο μετά τη δύση του Ηλίου
Τα απογεύματα του Απριλίου, λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα, θα μπορούμε να εντοπίσουμε στα δυτικά τον λαμπρό πλανήτη Δία. Κοντά του βρίσκεται ένα επίσης λαμπρό αντικείμενο. Πρόκειται για τον αστέρα Χαμάλ, ο οποίος εντοπίζεται στον αστερισμό του Κριού.
Μέχρι τα μέσα του μήνα, ο Δίας και ο Χαμάλ θα είναι ιδιαίτερα βοηθητικοί στον εντοπισμό του εντυπωσιακότερου αντικειμένου που θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε αυτόν τον μήνα. Πρόκειται για τον κομήτη 12P/Pons-Brooks, ο οποίος θα είναι ορατός σε εκείνη την περιοχή του ουρανού και θα μπορεί να παρατηρηθεί με κιάλια ή τηλεσκόπιο στις αρχές του μήνα. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις ώρες θέασης του κομήτη, καθώς και οδηγίες για την παρατήρησή του, συμβουλευτείτε το σχετικό άρθρο.
Εικόνα: Tim Jackson, BBC Sky at Night magazine
Τη νύχτα
Τα βράδια του Απριλίου αποτελούν μια καλή περίοδο για να παρατηρήσουμε τον αστερισμό του Λέοντα, κοιτώντας νότια. Ο αστερισμός του Λέοντα είναι ένας από τους 13 αστερισμούς από τους οποίους διέρχεται η εκλειπτική και πάνω στους οποίους προβάλλεται ο Ήλιος κατά τη διάρκεια ενός έτους.
Στον αστερισμό του Λέοντα βρίσκεται μια ομάδα τριών γαλαξιών, η «Τριπλέτα του Λέοντα» (Leo Triplet). Η ομάδα αυτή αποτελείται από τους γαλαξίες Messier 65, Messier 66 και NGC 3628 -ο οποίος είναι γνωστός και ως «Hamburger galaxy»-, οι οποίοι αλληλεπιδρούν βαρυτικά μεταξύ τους. Η Τριπλέτα βρίσκεται σε απόσταση 35 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη και μπορεί να παρατηρηθεί με τηλεσκόπιο ή με ένα καλό ζευγάρι κιάλια.
Δεξιά: Φωτογραφία της Τριπλέτας του Λέοντα (Εικόνα: Kacper Jancy, astrobin.com)
Στον Λέοντα βρίσκεται και ένα τεράστιων διαστάσεων αρχέγονο νέφος αερίων, τόσο μεγάλο που θα μπορούσε μέσω αυτού να σχηματιστεί ένας ολόκληρος γαλαξίας. Το νέφος ονομάζεται «Δαχτυλίδι του Λέοντα» (Leo Ring), ανακαλύφθηκε το 1983 και οι αστρονόμοι δεν είχαν ξαναδεί ποτέ κάτι παρόμοιο στο Σύμπαν. Αποτελείται κυρίως από μοριακό υδρογόνο και υπολογίζεται πως είναι έξι φορές μεγαλύτερο σε διάμετρο από τον Γαλαξία μας. Το νέφος αυτό περιφέρεται γύρω από δύο νάνους γαλαξίες στον αστερισμό του Λέοντα. Αποτελεί μυστήριο το γεγονός ότι ενώ είναι αρκετά μεγάλο και πυκνό ώστε να μπορεί να καταρρεύσει και να οδηγήσει στον σχηματισμό αστέρων, αυτό για κάποιο λόγο δεν έχει συμβεί. Μια υπόθεση που έχει γίνει σχετικά με την προέλευση του Δαχτυλιδιού του Λέοντα είναι πως αυτό δημιουργήθηκε έπειτα από τη σύγκρουση δύο γαλαξιών 1,2 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Αν κάτι τέτοιο ισχύει, τότε το νέφος δεν είναι αρχέγονο, καθώς τα συστατικά του δημιουργήθηκαν μόλις 1,2 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη Σελήνη, η φάση του τρίτου τετάρτου παρατηρείται στις 2 Απριλίου. Η Σελήνη θα βρίσκεται στη φάση της νέας σελήνης στις 8 του μηνός. Ωστόσο, κατά τη φάση της νέας σελήνης δεν μπορεί να παρατηρηθεί, καθώς το ημισφαίριο το οποίο είναι στραμμένο προς τη Γη δε φωτίζεται από τον Ήλιο. Στις 8 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί ολική έκλειψη Ηλίου, η οποία όμως θα είναι ορατή κυρίως από τον Καναδά, τις ΗΠΑ και το Μεξικό, και όχι από την Ελλάδα. Το πρώτο τέταρτο παρατηρείται στις 15 Απριλίου και η πανσέληνος το βράδυ της 23ης προς 24ης Απριλίου στον αστερισμό της Παρθένου.
Ακολουθεί εικόνα με τον αστροχάρτη του μήνα.
