Ανακαλύφθηκε νέος υποψήφιος δορυφόρος γύρω από εξωπλανήτη σε απόσταση 5.000 ετών φωτός

1,5K

Στο ηλιακό μας σύστημα είναι γνωστό ότι υπάρχουν πάνω από 200 δορυφόροι που συνοδεύουν τους πλανήτες. Τι συμβαίνει όμως με τα άλλα ηλιακά συστήματα; Το πιθανότερο είναι ότι και εκείνα φιλοξενούν πολλούς δορυφόρους, αν και είναι αρκετά δύσκολο να ανιχνευθούν. Στις 13 Ιανουαρίου του 2022, ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Columbia ανακοίνωσε πως εντόπισε έναν νέο υποψήφιο δορυφόρο. Οι ερευνητές με επικεφαλής τoν Καθηγητή David Kipping χρησιμοποιήσαν δεδομένα από το τηλεσκόπιο Kepler. Ο Kepler-1708 b-i, όπως ονομάστηκε, βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον εξωπλανήτη Kepler 1708b, ο οποίος απέχει 5.000 έτη φωτός από τη Γη. Ο πλανήτης αυτός είναι μικρότερος από τον Δία, αλλά η μάζα του είναι περίπου 4,5 φορές μεγαλύτερη.

Ο Kepler-1708 b-i ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά από τον David Kipping και τους συνεργάτες του το 2018. Η ερευνητική ομάδα μελετούσε 70 αέριους γίγαντες πλανήτες, σαν τον Δία και τον Κρόνο, οι οποίοι βρίσκονται σε τροχιά μακριά από το μητρικό τους άστρο. Κατά τη διάρκεια της έρευνας αναζητούσαν ασυνήθιστες διακυμάνσεις στο φως που λάμβαναν. Οι διακυμάνσεις αυτές θα μπορούσαν να συσχετιστούν με την ύπαρξη διερχόμενων δορυφόρων μπροστά από αυτούς τους πλανήτες. Στα χρόνια που ακολούθησαν, όλες οι εικασίες τους για πιθανούς δορυφόρους καταρρίπτονταν από εναλλακτικές ερμηνείες. Τελικά, σε αυτή τη μελέτη βρέθηκε ένα σήμα από πιθανό δορυφόρο που δεν μπορούσε να εξηγηθεί αλλιώς. “Είναι σίγουρα ένας υποψήφιος δορυφόρος. Επί τέσσερα χρόνια πέρασε κάθε έλεγχο που μπορούσαμε να φανταστούμε”, εξηγεί ο καθηγητής Kipping. Η μείωση του εκπεμπόμενου φωτός στη συγκεκριμένη περίπτωση φανερώνει την ύπαρξη δορυφόρου, ο οποίος είναι περίπου 2,6 φορές μεγαλύτερος από τη Γη.

Μέχρι σήμερα γνωρίζουμε την ύπαρξη περίπου 4.900 εξωπλανητών από τα εκατομμύρια που υπάρχουν στο Σύμπαν. Ο εντοπισμός των δορυφόρων εκτός του ηλιακού μας συστήματος είναι ακόμα πιο δύσκολο εγχείρημα. Ωστόσο, έχουν ανακοινωθεί πιθανές ανιχνεύσεις τέτοιων δορυφόρων με μεγέθη πολύ μεγαλύτερα από οποιοδήποτε φεγγάρι του ηλιακού μας συστήματος. Εξάλλου, οι δορυφόροι με μεγαλύτερο μέγεθος είναι και πιο εύκολο να εντοπιστούν.

Ένας από αυτούς ίσως βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη Kepler 1625b. Ο εξωπλανήτης αυτός είναι στο μέγεθος του Δία και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 8.000 ετών φωτός μακριά από τη Γη. Τα στοιχεία για την ύπαρξη του δορυφόρου συλλέχθηκαν με τη βοήθεια των διαστημικών τηλεσκοπίων Kepler και Hubble. Εάν τελικά υπάρχει, τότε θα είναι τόσο μεγάλος όσο ο Ποσειδώνας.

Το 2014, είχε ανακοινωθεί ακόμα ένας υποψήφιος δορυφόρος σε τροχιά γύρω από τον “ελεύθερο” πλανήτη MOA-2011-BLG-262L. Όμως, τελικά, η πιο πιθανή ερμηνεία είναι ο εξωπλανήτης να είναι τελικά ερυθρός νάνος και ο δορυφόρος του πλανήτης. Τέλος, το 2020, ερευνητές ανακάλυψαν έξι εν δυνάμει δορυφόρους γύρω από εξωπλανήτες περίπου 2.000 με 3.000 έτη φωτός μακριά.

Ωστόσο, έως σήμερα δεν έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη κανενός από τους υποψηφίους εξωδορυφόρους. Όμως, γνωρίζοντας ότι οι μεγάλοι πλανήτες του δικού μας ηλιακού συστήματος, όπως ο Δίας, ο Κρόνος, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας, διαθέτουν πολυάριθμα φεγγάρια, είναι αναμενόμενο οι εξίσου μεγάλοι εξωπλανήτες να διαθέτουν δορυφόρους. Η εύρεση τους θα μας προσφέρει πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τα χαρακτηριστικά των πλανητών, αλλά και για τη δομή και τις συνθήκες των πλανητικών συστημάτων γενικότερα.

Για τις πιο συνήθεις μεθόδους με τις οποίες ανακαλύπτουμε εξωπλανήτες, μπορείτε να δείτε το σχετικό βίντεο: Πώς ανακαλύπτουμε εξωπλανήτες;